18 czerwca 2016

Westerplatte

Na Westerplatte, u wejścia do portu gdańskiego znajdowała się Polska Wojskowa Składnica Tranzytowa. Był to symbol polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Prawo do utrzymania straży wojskowej na półwyspie przyznała Polsce 7 grudnia 1925 roku Liga Narodów. Pierwszy oddział wartowniczy pojawił się na Westerplatte w styczniu 1926 roku. Polska uzyskała prawo do stacjonowania oddziału wartowniczego w sile 88 żołnierzy. W 1939 wobec zaostrzenia się stosunków niemiecko-polskich załogę Westerplatte wzmocniono do około 210 żołnierzy. Dowódcą załogi Westerplatte był mjr Henryk Sucharski, a jego zastępcą kpt. Franciszek Dąbrowski. Na Westerplatte były 4 betonowe wartownie, przystosowane do obrony koszary, willa podoficerska oraz umocnienia polowe. 

25 sierpnia 1939 roku w godzinach porannych przybył do Gdańska, z kurtuazyjną wizytą, szkolny pancernik Schleswig-Holstein. W rzeczywistości był to dobrze uzbrojony okręt, przygotowany do ataku na Westerplatte. O godzinie 4:30 rano 1 września 1939 Schleswig-Holstein odcumował od nabrzeża i ruszył w stronę zakola kanału portowego, zwanego Zakrętem Pięciu Gwizdków. Powoli zaczął zbliżać się do Westerplatte. W kwadrans później działa pancernika otworzyły ogień i do szturmu na Wojskową Składnicę Tranzytową ruszyło około tysiąca niemieckich żołnierzy z morza, lądu i powietrza. O 4.45 rozpoczęła się II wojna światowa. 

Żołnierze nie byli przygotowani do kilkudniowej walki. Zadaniem załogi, było utrzymać się 12 godzin w walce. Obrońcy Westerplatte odpierali znaczne siły niemieckie przez 7 dni, a przekazywana przez polskie radio wiadomość, że "Westerplatte jeszcze się broni", podtrzymywała na duchu walczące wojska polskie. Niemcy w akcie szacunku dla trudnego przeciwnika pozwolili majorowi Sucharskiemu zatrzymać w niewoli szablę. Była to szabla kawaleryjska wz. 21.

W okresie stalinizmu Westerplatte było niewygodnym symbolem dla ówczesnych władz, które prześladowały żołnierzy służących w wojsku II Rzeczypospolitej. W 1962 roku na zlecenie władz komunistycznych z symbolicznego cmentarza na Westerplatte usunięto krzyż, a na jego miejscu umieszczono czołg T-34 z 1945 roku. W 1966 roku na półwyspie odsłonięto 25-metrowy pomnik Obrońców Wybrzeża. 1 września 1971 na cmentarzu złożono, sprowadzone z Włoch, prochy dowódcy Składnicy majora Henryka Sucharskiego. W sierpniu 1981 roku w wyniku starań gdańskiej "Solidarności" na Westerplatte powrócił krzyż. We wrześniu 2007 roku z półwyspu usunięto czołg T-34.



Budynek koszarowy









Wartownia nr 3



Pomnik





Dawne miejsce czołgu T-34




Fragment radzieckiego czołgu IS-2, kiedyś służyło jako mocowanie tabliczki informacyjnej. Obecnie zapomniane i zarośnięte krzakami.


Symboliczny cmentarz





Magazyn amunicyjny





Placówka " Fort"


Placówkę urządzono w betonowym schronie z 1911 roku, stary element obrony portu oddał polskiej załodze nieocenione usługi. Placówka miała za zadanie powstrzymania natarcia nieprzyjaciela od strony plaży.




 


Zrekonstruowana rampa kolejowa dla magazynu amunicyjnego 



Wieża 25 Baterii Artylerii Stałej

Należała do powojennego systemu obrony wybrzeża PRL. W latach 1950-1955 powstało 10 takich jednostek, od Świnoujścia po Gdańsk-Stogi.







Bunkier 25 Baterii Artylerii Stałej



1 komentarz:

makroman pisze...

Świetny opis, dobrze w sumie znanego miejsca.