12 czerwca 2016

Toruń

Miasto Toruń zostało założone przez Zakon Krzyżacki, a dokument lokacyjny pochodzący z 28 grudnia 1233 roku wystawił sam mistrz krzyżacki Herman von Salz. Niedługo po tym zaczyna się budowa zamku krzyżackiego w kształcie podkowy, siedziby komtura oraz systemu murów obronnych otaczających miasto. 

Dzięki korzystnemu usytuowaniu Torunia na szlakach lądowych i wodnych rozwija się handel. Już w roku 1280 Toruń przystępuje do Hanzy - Średniowiecznego związku miast handlowych Europy, dzięki czemu następuje szybki rozwój miasta. W Toruniu handluje się głównie zbożem, suknem, płótnem, rybami oraz solą. W roku 1365 Toruń otrzymuje prawo składu, co sprzyja dalszemu szybkiemu rozwojowi miasta. Kupcy przejeżdżający przez Toruń zobowiązani są teraz zatrzymać się na pewien czas w mieście, składować i sprzedawać przewożone towary. Miasto się bogaci. Buduje się kościoły, spichlerze i liczne kamienice. 

1 lutego 1411 roku dochodzi do podpisania pierwszego pokoju toruńskiego między Polską i Litwą a Zakonem Krzyżackim. To w nim ustala się m.in., że Toruń po pięciomiesięcznej przynależności do Polski ponownie wraca pod panowanie Zakonu Krzyżackiego. W lutym 1454 roku w Toruniu wybucha powstanie anty-krzyżackie. Datę tą uznaje się za początek polsko-krzyżackiej wojny trzynastoletniej. Torunianie atakują i doszczętnie burzą zamek krzyżacki. Wojnę kończy 19 października w 1466 roku drugi pokój toruński, który przepisuje Toruń w granice państwa Polskiego pod opiekę króla Kazimierza Jagiellończyka. Dobrobyt miastu nadal zapewnia handel i skład zboża, drewna i soli. Następuje dalszy rozwój urbanistyczny miasta. 

19 lutego 1473 roku na świat przychodzi najznakomitszy mieszkaniec Torunia - Mikołaj Kopernik. Twórca teorii heliocentrycznej. Jego dzieło "O obrotach Sfer Niebieskich" ukazuje się w marcu 1543 roku i stanowi istotny przełom w postrzeganiu budowy świata. W kolejnych wiekach Toruń jest trzykrotnie oblegany przez wojska szwedzkie. Po odparciu pierwszego oblężenia Szwedów w 1629 roku zaczyna się budowa fortyfikacji bastionowych, dzięki którym Toruń staje się potężną twierdzą o dużym znaczeniu strategicznym. W 1703 roku wojska szwedzkie przeprowadzają jednak dotkliwy atak na miasto. W wyniku bombardowania płonie znaczna część rynku, kościoły, ratusz. Na dodatek w 1708 roku w wyniku epidemii dżumy ludność Torunia zostaje zdziesiątkowana. Miasto na długo po tym nie może się podnieść do swej dawnej świetności. 

Pierwszy rozbiór Polski z 1772 roku pozostawia Toruń Polsce, jednak pozbawia go ziem i osłabiła handel na Wiśle. Drugi rozbiór Polski z 1793 roku przyłącza Toruń do Królestwa Prus. Od 1807 roku Toruń znajduje się w Księstwie Warszawskim. W 1815 roku Toruń ponownie powraca do Prus. Staje się miastem nadgranicznym. Następuje powolny rozkwit miasta i jego intensywna przebudowa. Powstaje Twierdza Toruń - 22 kilometrowy pas forteczny skradający się z 15 fortów artyleryjskich i licznych schronów okalających miasto. Czyni to Toruń największą i najnowocześniejszą twierdzą w Europie. 

Po pierwszej wojnie światowej w 1920 roku Toruń powraca do Polski i zostaje stolicą województwa pomorskiego. To kolejne dobre lata dla rozkwitu Torunia. W czasie II wojny światowej, Toruń zostaje zajęty przez Niemcy. Armia Radziecka przejmuje Toruń z rąk okupanta 1 lutego 1945 roku. Na szczęście miasto poza ludnością nie cierpi w wyniku działań wojennych. Dzięki unikalnemu układowi przestrzennemu, wielu zachowanym zabytkom niemal w stanie zbliżonym do pierwotnego, dnia 4 grudnia 1997 roku Zespół Staromiejski Torunia zostaje wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.












 

 



1 komentarz:

makroman pisze...

Piękne i ciekawe miasto. Marzy mi się tam kilka dni pobytu, ale póki co tylko ukradkowo na kilka godzin, przejazdem.