Frombork

Małe warmińskie miasteczko (tylko ok. 2,5 mieszkańców) położone na wzgórzach nad brzegiem Zalewu Wiślanego. Znane niekiedy pod przydomkiem „Grodu Kopernika” z racji jego związków z osobą sławnego astronoma – Mikołaja Kopernika.

Wieża Wodna

Gdy w 1275, po spaleniu katedry w Braniewie, siedzibę kapituły warmińskiej przeniesiono do Fromborka, miejscowość zaczęła się rozrastać i powstał problem zaopatrzenia w wodę pitną. Przed rokiem 1427 został wykonany 6-kilometrowy sztuczny przekop, łączący pobliską rzekę Baudę z miastem, nazwany w późniejszym czasie Kanałem Kopernika. Sama wieża wodna powstałą w 1571 roku, na miejscu istniejącej już wcześniej budowli (prawdopodobnie młyna). W latach 1571–1572 zainstalowano w niej urządzenie wodociągowe, za pomocą którego drewnianymi rurami dostarczano wodę na Wzgórze Katedralne. Urządzenie to było bardzo innowacyjne jak na tamte czasy. Działanie tego systemu polegało na wykorzystaniu energii wodnej do napędzania koła czerpakowego, zaś system czerpaków przymocowanych do łańcucha dostarczał wodę do zbiornika na szczycie wieży. Stąd rurą płynęła ona do zbiornika położonego na wzgórzu miejskim i rozchodziła się do odbiorców oraz zasilała studnię wewnątrz murów Wzgórza Katedralnego Była to jedyna taka instalacja w Polsce i druga (zaraz po Augsburgu) w Europie. Wskutek braku konserwacji wodociąg przestał działać w 1778 roku.

Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja

Jest to jedna z największych budowli sakralnych środkowej Europy. Ma 90 m długości i 16,5 m szerokości. Katedrę zbudowano w latach 1329-1388. Nieco później powstały kaplice, zespół szesnastu ołtarzy bocznych oraz inne elementy wystroju wnętrza. Ołtarz główny pochodzi z końca XVII wieku. Aby zrozumieć potrzebę budowy tak warownej świątyni, trzeba cofnąć się do średniowiecza. Diecezja warmińska była wtedy niejako państwem w państwie krzyżackim. Ziemie te były stale zagrożone atakami plemion pruskich oraz zakusami samych braci zakonnych, którzy nie mogli pogodzić się z istnieniem niezależnego księstwa na zagarniętych przez nich terenach. Frombork był początkowo własnością biskupów warmińskich, ale od 1320 roku należał do kapituły. Nazywano go wówczas Civitas Warmiensis (miasto warmińskie) i uważano za stolicę Warmii. 

Najbardziej znanym mieszkańcem Fromborka był Mikołaj Kopernik, kanonik kapituły warmińskiej. Żył i pracował na wzgórzu katedralnym prawie nieprzerwanie od 1510 roku do śmierci w 1543 roku. To tutaj opracował dzieło „De Revolutionibus”, które zrewolucjonizowało dotychczasowe pojęcie o wszechświecie. We wnętrzu katedry pochowano słynnego astronoma Mikołaja Kopernika.

22 maja 2010 roku odbył się we Fromborku uroczysty pogrzeb wielkiego astronoma, niemal równo 467 lat po jego śmierci, od 2004 roku toczył się żmudny proces identyfikacji szkieletu. Trumna ze szczątkami spoczęła w miejscu pierwotnego pochówku pod posadzką w nawie bocznej fromborskiej katedry, obok ołtarza św. Krzyża, którym za życia opiekował się słynny astronom. 

Port morski

Port stanowi bazę dla floty rybackiej i posiada niewielkie nabrzeże dla jachtów. Jest przystankiem dla statków żeglugi pasażerskiej, które kursują na Zalewie Wiślanym. W porcie funkcjonuje morskie przejście graniczne, na którym odbywa się ruch osobowy i towarowy. W sezonie letnim czynna jest komunikacja promowa z Krynicą Morską i portami rosyjskimi (Bałtyjsk, Kaliningrad).

Bursztynowy ołtarz w Bazylice św. Brygidy

Przez całe tysiąclecie trwania Państwa Polskiego szczyciło się ono dwoma bogactwami naturalnymi: solą i bursztynem. Dzisiaj sól jest substancją powszechnie wydobywaną w świecie, lecz bursztyn nadal nierozerwalnie wiąże się z imieniem naszego kraju Polscy bursztynnicy  po wprowadzeniu gospodarki rynkowej osiągnęli prawie stu procentowy wzrost sprzedaży swych wyrobów na eksport, a nasza biżuteria srebrna zdobiona bursztynem zaspakaja obecnie 70% potrzeb rynku światowego.

Na tle tego sukcesu gospodarczego zrodziła się w środowisku bursztynników inicjatywa udokumentowania swego potencjału twórczego i technologicznego dziełem klasy niezwykłej, które może powstać jedynie w miejscu nagromadzeń najpiękniejszych odmian bursztynu. Na dawnych bałtyckich plażach, zalegających pod osadami wiślanymi wokół ujścia królowej naszych rzek mamy odmiany złocistego bursztynu, przejrzystego lub prześwitującego. To one stanowiły odwieczny cel wędrówek kupców greckich, rzymskich arabskich słynnymi bursztynowymi szlakami.

Inicjatywę bursztynników wsparł ówczesny proboszcz św. Brygidy ks. Henryk Jankowski, proponując budowę nadstawy ołtarzowej w prezbiterium gdańskiego kościoła św. Brygidy. Artyści i historycy sztuki dostosowali projekt dzieła do zabytkowego charakteru świątyni Stoczniowcy i technicy różnych specjalności zrealizowali trwałą i harmonijną konstrukcję wielkiej, sięgającej sklepienia, nadstawy ołtarzowej i jej nowoczesne oświetlenie, pozwalające wydobyć cały urok bursztynowych witraży.

Śmiały projekt wielkiej kompozycji, mierzącej ponad 11 metrów wysokości, biegnącej półkolem długości 12 metrów  został wkomponowany w architekturę świątyni. Jest autorstwa prof. Stanisława Radwańskiego rektora ASP w Gdańsku i  bursztynnika Mariusza Drapikowskiego. Prof. Stanisław Radwański stworzył także brązowe postaci dwóch wielkich współczesnych Polaków siedzące u stóp ołtarza: Papieża Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Centralnym elementem ołtarza jest obraz Matki Boskiej - Opiekunki Ludzi Pracy namalowany przez ks. Franciszka Znanieckiego po masakrze grudniowej z 1970 roku. Madonna i Dzieciątko otrzymały nowe bursztynowe korony, poświęcone przez Papieża 6 lipca 2001 r. i wspaniałą, głęboko rzeźbioną sukienkę z unikatowej odmiany białego bursztynu. Po obydwu stronach obrazu rozmieszczono figury Patronek Europy: św. Brygidy Szwedzkiej i św. Elżbiety Hesselblad. Pod sklepieniem zrywa się do lotu biały orzeł bursztynowy, symbol naszego kraju i narodu.