11 września 2016

Jaskinia Wierzchowska

Jaskinia Wierzchowska jest największą ze znanych jaskiń na obszarze krakowskim, a drugą na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Łączna długość jej korytarzy wynosi 975 m, a Hala Wielka Dolna jest jedną z największych komór na Jurze. Leży w górnym odcinku Doliny Kluczwody, na lewym zboczu, w masywie skalnym Berdo. Posiada trzy otwory wejściowe, skomplikowany system korytarzy i komór. Dwa z otworów znajdują się ok. 10 m nad dnem doliny, a trzeci kilkanaście metrów wyżej.

Pierwsza wzmianka o grocie pochodzi z 1853 r., a w II poł. XIX w. miały miejsce liczne badania archeologiczne prowadzone przez Jana Zawiszę (1871-73) i Gotfryda Ossowskiego (1884-86). Znaleziono m.in. kości niedźwiedzia, lwa, hieny i renifera jaskiniowego oraz ślady pobytu człowieka (neolit). Kolejne badania przeprowadzono dopiero w latach 70-tych XX wieku z ramienia Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

Jaskinię Wierzchowską Górną zwiedzano już w drugiej poł. XIX w. Na początku XX w. jaskinia nie była zabezpieczona, co doprowadziło do jej dewastacji. W 1933 r. starosta olkuski objął jaskinię opieką, lecz dopiero w 1966 r. uznano ją za pomnik przyrody nieożywionej.

W lipcu 1997 r. znad jaskini oderwał się ogromny głaz wapienia, który spowodował zasypanie pierwszego (największego) otworu wejściowego. Był to największy obryw skalny na Jurze w XX w.

W jaskini panuje charakterystyczny, jaskiniowy mikroklimat. Występują liczne ciekawe formy krasowe, jak kominy, kotły wirowe, meandry oraz nacieki. W grocie urządzona jest wystawa m.in. narzędzi z epoki kamienia, kości zwierząt jaskiniowych i nietoperzy.

















Jaskinia w pobliżu Jaskini Wierzchowskiej





2 komentarze:

Photo(Geo)grapher pisze...

Piękne miejsce...

makroman pisze...

lata już w jurajskich jaskinaich nie byłem, trzeba wrócić. Zwłaszcza po takich materiałach jak ten.