16 listopada 2013

USS Nautilus (SSN-571), Connecticut

USS Nautilus (SSN-571) – pierwsza na świecie wcielona do służby jednostka pływająca napędzana siłownią okrętową czerpiącą energię z przebiegającej w reaktorze atomowym reakcji łańcuchowej. Okręt ten został opracowany przez amerykańską marynarkę wojenną w ramach programu napędu jądrowego. W 1958 roku USS „Nautilus” jako pierwszy na świecie przepłynął pod biegunem północnym, zaś przeprowadzone za jego pomocą testy wykazały szereg zalet siłowni jądrowej wobec innych rodzajów napędu. Rezultaty tych testów pchnęły US Navy do podjęcia decyzji o całkowitej rezygnacji z napędu konwencjonalnego dla tej klasy okrętów. 

Podczas gdy marynarka wojenna III Rzeszy znacznie rozwinęła technologie okrętów podwodnych i kilku innych rodzajów broni, niemiecki program atomowy nie rozwijał się sprawnie i Niemcom nie udało się osiągnąć sukcesów w tej dziedzinie. Niemiecki program nuklearny doprowadził jednak do rozpoczęcia przez Stany Zjednoczone własnego tajnego programu atomowego pod kodową nazwą „Manhattan Engineering District”, znanego dziś bardziej jako „Projekt Manhattan”, i powrotu zainteresowania napędem atomowym dla okrętów.

„Nautilus” został formalnie włączony do służby 30 września 1954 roku. Nuklearna siłownia okrętu została uruchomiona po raz pierwszy 30 grudnia, a 17 stycznia 1955 roku okręt po raz pierwszy odpłynął od nabrzeża. Mimo wystąpienia drobnych problemów, które zostały szybko usunięte, okręt płynął w dół rzeki Thames pod dowództwem kmdr Eugene P. Wilkinsona, który lampą sygnałową nadał historyczny sygnał: „UNDERWAY ON NUCLEAR POWER” (W drodze na napędzie jądrowym). 

Testy okrętu okazały się ogromnym sukcesem pod względem osiągów okrętu. Wkrótce bowiem „Nautilus” odbył najszybszą podwodną podróż w historii – kiedy w 90 godzin, ze średnią prędkością 15,3 węzła, pokonał w zanurzeniu dystans 1381 mil morskich (2559 km) pomiędzy bazą okrętów podwodnych New London w stanie Connecticut a San Juan w Portoryko. W następnych rejsach „Nautilus” dotarł jeszcze szybciej do punktów docelowych, osiągając średnią prędkość rejsu zbliżoną do swojej prędkości maksymalnej, co ówcześnie było znakomitym osiągnięciem. 

W ciągu dwóch lat, podczas których „Nautilus” pozostawał jedyną na świecie jednostką wyposażoną w napęd jądrowy, okręt dowiódł, iż jest najbardziej wartościowym technicznym i taktycznym laboratorium. Po kilku operacjach na skraju arktycznego paku lodowego oraz jednej przerwanej próbie dopłynięcia do bieguna północnego, „Nautilus” po wyruszeniu z bazy marynarki Naval Base Pearl Harbor do Wielkiej Brytanii, 3 sierpnia 1958 roku przepłynął pod biegunem północnym. Stanowiło to pierwsze w dziejach udane dotarcie okrętem do „wierzchołka świata”.

USS „Nautilus” okazał się okrętem generującym duży poziom hałasu. Ich głównym źródłem były znaczne wibracje z nieznanej początkowo przyczyny. Rozchodzące się falowo i wirowo zaburzenia wody za kioskiem okrętu powodowały wibracje jego struktury. 

3 marca 1980 roku „Nautilus” został skreślony z listy floty US Navy. W czasie swojej aktywnej służby operacyjnej do 1979 roku przepłynął ok. 490.770 mil morskich, przy czterokrotnym uzupełnianiu paliwa nuklearnego. Okręt początkowo miał zostać zezłomowany, lecz ostatecznie 20 maja 1982 roku został uznany za okręt-muzeum i skierowany do stoczni EB w Groton, celem przystosowania go do tej funkcji. 6 lipca 1985 roku został eksponatem w US Navy Submarine Force Museum w New London stanu Connecticut.




























Brak komentarzy: