25 lipca 2017

Ratusz Głównego Miasta w Gdańsku

Ratusz Głównego Miasta to gotycko-renesansowa budowla, usytuowana na styku ulicy Długiej i Długiego Targu. Jej sylwetka dominuje nad panoramą Drogi Królewskiej, najbardziej reprezentacyjnego traktu zabytkowej części miasta.

Początki Ratusza sięgają wczesnego średniowiecza. Był siedzibą władz najważniejszego obszaru Gdańska, nazywanego od XIV w. Głównym Miastem. Od połowy XV w. stał się centrum władzy dla całej nadmotławskiej aglomeracji.

Dokładna data powstania budowli nie jest znana. Powstanie pierwszego, murowanego i jednopiętrowego obiektu można datować na I poł. XIV w. Został on rozbudowany przez mistrza murarskiego Heinricha Ungeradina w latach 1379-82.

Ogólny rozwój miasta skutkował kolejnymi przebudowami Ratusza w XV i XVI w. W dotychczasowych gabarytach nie mógł on już spełniać swoich rozmaitych funkcji: urzędowali w nim burmistrzowie i obradowała Rada Miasta i Ława, wyrokował sąd nazywany Wetowym, miał swą siedzibę burgrabia, będący reprezentantem króla polskiego w mieście i zbierał się tzw. Trzeci Ordynek.

3 października 1556 r. wybuchł w Ratuszu groźny pożar. Usuwanie skutków zniszczeń trwało kilka lat i zapoczątkowało przebudowę gmachu w stylu renesansowym. Najpierw w latach 1559-1560 wykonano nowy, wspaniały hełm wieży. Następnie, w 1561, na iglicy umieszczono pozłocony posąg panującego wówczas w Polsce króla Zygmunta II Augusta. Wewnątrz hełmu zainstalowano zespół 14 grających dzwonów, zwany carillonem.

Bogacące się na pośrednictwie handlowym gdańskie mieszczaństwo dążyło do podkreślenia pozycji miasta również poprzez nadanie odpowiedniego splendoru ratuszowym wnętrzom. W ich upiększaniu w końcu XVI i na początku XVII wieku udział brali twórcy złotego wieku sztuki gdańskiej, tacy mistrzowie, jak: Izaak van den Block, Hans Vredeman de Vries, Willem van der Meer czy Anton Moeller. Do 1921 r. Ratusz był siedzibą władz miejskich.

Druga wojna światowa zapisała się okrutnie w historii cennego zabytku. Podczas działań wojennych w marcu 1945 r. pożar strawił hełm wieży i drewniane stropy, a mury dodatkowo ucierpiały od pocisków i bomb. Ocalałe ich fragmenty były tak nadwątlone, że nawet zwykła burza groziła katastrofą. Według wstępnych ustaleń budynek nie nadawał się do odbudowy i zakwalifikowany został do rozbiórki. Ostatecznie jednak udało się go uratować i zaadaptować na Muzeum.

Podjęta w 1946 r. odbudowa Ratusza była przedsięwzięciem trudnym i zaliczana jest do wybitnych osiągnięć polskiej powojennej sztuki konserwatorskiej. Po wielu pracach murarsko-konserwatorskich 2 kwietnia 1970 r. odbudowany Ratusz przekazano na siedzibę Muzeum Historii Miasta Gdańska.

W 2000 r. na ratuszowej wieży w zamontowany został nowy , wspaniały 37-dzwonowy carillon, wykonany przez holenderską wytwórnię dzwonów i carillonów Royal Eijsbouts w Asten.

W okresie letniego sezonu turystycznego można wejść na galerię widokową w wieży, skąd z wysokości ok. 50 m roztacza się panorama Gdańska.











Brak komentarzy: